John McKenna từ One Animation chia sẻ việc cố gắng cân bằng giữa đảm bảo chất lượng và giữ mọi thứ nằm trong ngân sách có thể giúp đưa ra những quyết định mang tính sáng tạo và mang về thaành công cho dự án.
“Nghệ thuật không bao giờ là hoàn tất, chỉ có tạm ngừng thôi,” Leonardo da Vinci nổi tiếng đã nói vậy (chắc là sau khi một nhà sản xuất vô tâm đã giật lấy bản vẽ khỏi tay ông trong khi lầm bầm là vẽ lâu quá).
Những từ đó có khi còn đúng đắn một cách tàn nhẫn trong sản xuất phim hoạt hình hơn những gì thiên tài vĩ đại này đã dự báo, đặc biệt là khi làm việc trong những lịch trình chặt chẽ và kinh phí hạn hẹp như nhau ở mọi studio, nhà phát hành và những đòi hỏi về tài chính.
Kinh tế trong phim hoạt hình – chất lượng và giá cả
Những vấn đề kinh tế trong phim hoạt hình, cùng với sự mong đợi ngày càng cao của khán giả, rất đòi hỏi sự cân bằng giữa nhu cầu hoàn tất công việc và nhu cầu thỏa mãn về mặt chất lượng ngày càng cao.
Nếu bạn là một nhà sản xuất nghiêng về phía làm-cho-xong, về mặt nào đó trong hầu như mỗi dự án bạn sẽ nhận được câu nói khi kết thúc cuộc nói chuyện: “Tôi quan tâm đến chất lượng còn anh hình như chỉ quan tâm tới tiền!”
Nó gần giống với khi bạn lịch sự nhắc nhở một đồng nghiệp nếu chưa hoàn thành phần nào đó đúng hạn mà bạn đã ghi vào thời khóa biểu vào chín tháng trước, nó sẽ để lại những hậu quả tàn khốc đến phần tiếp theo của sản xuất và nhiều khả năng là đến sự nghiệp của tập thể.
Nhưng đây là một câu hỏi nghiêm túc mà những người làm sản xuất luôn phải vật lộn:
“Đâu là điều quan trọng hơn trong sản xuất phim hoạt hình, chất lượng hay chi phí”?
Hãy nhìn vào thứ chúng ta ưu tiên đạt được. Trong sản xuất phim hoạt hình không bao giờ là về tác phẩm tốt nhất mà chúng ta có khả năng tạo ra – nó là tác phẩm tốt nhất chúng ta có thể làm trong giới hạn cho phép về thời gian và nguồn lực.
Nhìn nhận mọi thứ rạch ròi như đen và trắng vậy khiến cho những rủi ro có vẻ bình thường, kể cả khi phải thừa nhận rằng chúng ta tự lên án mình bởi trốn tránh trong sự tầm thường bởi, “Này, anh sẽ làm gì đây? Deadline tới rồi đó.”
Không gì ngoài một sự thật là mấu chốt của thành công trong phim hoạt hình là làm ra tác phẩm tốt nhất có thể nhiều hơn mong đợi ở mức ngân sách đó. Và cách để có được thứ “tốt nhất có thể đó” là cẩn trọng và quản lý có kỷ luật trong những nguồn lực hạn chế.
Chất lượng hiển nhiên là quan trọng hơn, đúng không?
Về điều này, câu trả lời đầu tiên của tôi là: bỏ tay xuống, không hỏi nữa, chất lượng là quan trọng hơn.
Chất lượng là vua. Không có nó, bạn không có gì cả, và từng đồng bạn đã vật lộn để tiết kiệm sẽ rời khỏi tay các họa sỹ cứ như là dùng để đốt luôn các báo cáo sản xuất của bạn.
Vì vậy, phải thật bình tĩnh, đúng không? Bạn chỉ cần chờ cho đến khi những thứ được làm đã sẵn sàng, bởi vì cuối cùng thì bạn cũng muốn thỏa mãn về chất lượng. Đúng là thiên đường. Thật ra, trong mỗi dự án, luôn có người nào đó nghĩ rằng điều này đang thật sự xảy ra ở studio xa xôi đâu đó. Và vào một ngày họ sẽ làm việc tại đó.
Đôi khi, vào đêm muộn, người đó chính là tôi.
Nhưng dĩ nhiên, thực tế là, “Cái gì tới sẽ tới” không tồn tại ở một mô hình sản xuất, bởi vì là những nhà sản xuất, chúng ta được ủy thác bằng tiền của người khác, và chúng ta hứa hẹn với họ rằng chúng ta sẽ hoàn thành dự án của họ với một chi phí nhất định.
Nó tạo ra một tình huống khó xử: để giao hàng đúng chi phí, chúng ta không thể thỏa hiệp với những thứ khác, những sự đảm bảo quan trọng hơn, để giao cùng với chất lượng.
Đó là điều làm cho hoạt hình khác với mọi loại hình nghệ thuật khác – dù cho không thể dự đoán được quá trình sáng tạo, nó cũng phải gắn liền với những kế hoạch chặt chẽ.
Vì vậy thật ra, có thể là nó tốn kém
Đây là điểm mà bạn có thể làm bạn với ngân sách.
Nó cung cấp một sơ đồ tổng thể về dự án, một cái khung mà bạn phải điều chỉnh công việc cho vừa khớp. Và nó bắt buộc phải có những quyết định khó khăn, sáng tạo về điều gì thật sự quan trong đối với khán giả.
Là người được chỉ định theo dõi công việc mỗi ngày, tôi thường là người đưa ra đề nghị về một chi tiết nào đó mà nó “có thể tốt hơn”, tập trung hơn vào những gì khán giả sẽ không chú ý, như là, đặt con bướm trong background thật cẩn thận để giúp đoạn animation chính nâng cao sự thích thú của họ với cảnh phim.
Và ít nhất là hơn một nửa số lần là tôi sai. Nhưng tôi buộc bản thân suy nghĩ lại không phải vì tôi không quan tâm đến chất lượng, hay vì tôi cố tiết kiệm tiền cho công việc đó, mà vì khoản tiết kiệm đó có thể dùng cho phần khác của dự án. Và, nếu đó là phần mà sẽ giúp nâng cao sự thích thú của khán giả thì điều đó sẽ làm tăng chất lượng cho kết quả sau cùng.
Trong sản xuất, tôi thường nghĩ về ngân sách như là “hành lý” mà chúng tôi được trao để bắt đầu cuộc hành trình, giống như là, khi chúng ta đi nghỉ mát, chúng ta có một túi phụ kiện và một đống thứ phải mang theo, nhưng chúng ta đều biết là không thể mang được mọi thứ.
Ba đôi giày có vẻ hay, thêm một bộ đồ dạ tiệc có thể hữu ích, cũng cần một cái nón, vài cuốn sách… nhưng khi chúng ta thấy chúng không nhét vừa hành lý, chúng ta phải chọn ra thứ gì là thật sự cần thiết cho một kì nghỉ tuyệt vời.
Cũng tương tự vậy đối với sản xuất, và là một nhà sản xuất, đó là nhiệm vụ mỗi ngày của tôi: làm thế nào để chúng tôi có thể nhét vừa mọi thứ thật sự cần thiết vào va-li?
Phải có câu trả lời ở đâu đó
Nếu tôi quay ngược lại câu hỏi, “Điều gì là quan trọng hơn, chất lượng hay chi phí?” cả thế giới sẽ trả lời là ngang nhau.
Tiền mua được chất lượng, sử dụng ngân sách có kế hoạch sẽ mua được chất lượng cao hơn.
Và, tàn nhẫn là, sự thiếu thốn kinh phí lại đang thách thức những giải pháp mang tính sáng tạo để đạt được thứ chúng tôi muốn bằng những gì chúng tôi đang có.
John Boorman, đạo diễn nổi tiếng của Deliverance, Excalibur và nhiều phim khác, đã đề tựa cho cuốn sách của ông về làm phim là “Money Into Light” (Tạm dịch: Đổi tiền ra ánh sáng). Đó thật sự là một câu tóm tắt tuyệt vời từ một nhà làm phim vĩ đại.
Trong hoạt hình máy tính, chúng ta có thể nói mình đang đổi tiền ra pixels. Và càng cẩn thận trong cách phân phối nguồn ngân sách cho những điều quan trọng trên màn ảnh bao nhiêu thì những pixel ở đó càng tốt bấy nhiêu.
Mọi cá nhân trong ngành hoạt hình đều nhanh chóng nhận ra rằng “không bao giờ đủ thời gian, không bao giờ đủ tiền”, bất kể ngân sách lớn bao nhiêu. Và một cách thường xuyên, các nhà sản xuất đôi khi bị chỉ trích rằng chỉ quan tâm về thời gian để thực hiện một điều gì đó.
Dưới áp lực, rất dễ dàng mắc bẫy, và hiển nhiên tôi là người có lỗi. Vậy nên, phải tự nhắc bản thân, liên tục nhắc nhở mình trước những việc hàng ngày, tốt nhất là hét to trước gương trong phòng tắm: “Mọi người đã đặt cả tâm hồn của họ vào công việc này, và họ đang làm dang dở, với sự phán xét, trước những đồng nghiệp của họ, kể cả khi họ nghi ngại rằng họ không đủ thời gian để làm nó hoàn chỉnh. Hãy chắc rằng bạn hiểu những nỗ lực đó, trước khi hỏi tại sao nó không được hoàn thành vào thứ Sáu vừa rồi.”
Một họa sỹ nhạy cảm với tác phẩm của họ là điều đáng quý có thể giúp bạn vượt qua nhiều thử thách về tài chính.
Người đứng đầu One Animation, John McKenna, đã sản xuất phim hoạt hình trong hơn 25 năm tại nhiều studio trên thế giới ở Los Angeles, London, và Mumbai, cho nhiều tên tuổi lớn trong ngành điện ảnh và hoạt hình như Walt Disney, Warner Bros. Và 20th Century Fox. Phim và chương trình truyền hình mà anh tham gia gồm Tale Spin, Darkwing Duck, Duck Tales – The Treasure of the Lost Lamp, Planes, Planes – Fire & Rescue, loạt phim TinkerBell, Space Joam, Titan AE, và nhiều phim điện ảnh khác.
Tác giả: John McKenna
Nguồn: www.awn.com
