Chắc hẳn bạn đã nghe về “Mother of All Bombs” (tạm dịch: Mẹ của các loại bomb), hay MOAB, đã được dùng lần đầu tiên trong vùng tranh chấp hồi tuần qua. Bỏ qua các yếu tố chính trị liên quan, chúng ta sẽ nói về phần khoa học thật ấn tượng phía sau quả bomb mang cái tên hơi ngu có giá 16 triệu USD này.
Một quả MOAB được chuẩn bị thử nghiệm ở Trung tâm Vũ khí Không quân Eglin vào ngày 11 tháng 3 năm 2003. Nó được thả xuống từ máy bay C-130 Hercules trong cuộc thử nghiệm.
Đầu tiên, đó không phải cái tên mà nhà phát triển vũ khí Hoa Kỳ đặt. Tên viết tắt có nghĩa là “Massive Ordnance Air Blast” (tạm dịch: “Vật liệu nổ công kích trên diện rộng”, và từ rộng ở đây nghĩa là không thể lường được. Một quả MOAB nặng 10.3 tấn và dài khoảng 9.2m. Sức nổ khủng khiếp của nó tương đương 11 tấn TNT, hoặc là 46 tỉ Joules (đại lượng vật lý tượng trưng cho năng lượng). MOAB là dự án công nghệ được Viện Nghiên cứu Không quân bắt đầu từ năm 2002.
Hầu hết những nhà phân tích quân sự đều đồng ý rằng nó là chất nổ quân sự phi hạt nhân mạnh nhất từ trước đến nay được sử dụng – vâng, còn có nhiều phiên bản mạnh hơn nữa – nhưng, nếu so sánh với vũ khí hạt nhân, nó vẫn chỉ là thứ đồ chơi. Trong kho vũ khí hạt nhân Hoa Kỳ, lấy ví dụ là B83, một vũ khí nhiệt hạch có sức nổ mạnh hơn gấp 110 ngàn lần và đó là chưa tính phần phóng xạ.
Dù vậy, năng lượng vẫn là rất lớn. Thực tế, năng lượng phát ra từ một quả MOAB tương đương một trận động đất 6 độ Richter. Không ngạc nhiên khi vùng bị tàn phá ở Afghanistan lại được mô tả là giống như “cả thiên đường rơi xuống.”
Đây cũng phần nào giải thích tại sao MOAB được sử dụng như là một phần của chiến tranh tâm lý – nó là một nỗi kinh hoàng có thật về thứ gì đó có thể xé toạc cả vùng đất.
Vụ nổ bản thân nó được gây ra bởi hỗn hợp TNT (80%) và bột nhôm (20%), hỗn hợp tạo ra chất nổ gọi là Tritonal. Phần nhôm được thêm vào giúp TNT kích hoạt và đạt tới một áp suất cực cao nhanh hơn hẳn nếu chỉ dùng riêng TNT.
Được dẫn hướng đến mặt đất bởi GPS sau khi được phóng ra từ máy bay, MOAB không nổ ngay khi va chạm. Thay vào đó, nó nổ ở khoảng không phía trên mục tiêu khoảng 1.8m.
Đó được gọi là kỹ thuật “air-burst” vốn được nghiên cứu trong quá trình phát triển vũ khí hạt nhân. Khi một loại vũ khí như vậy phát nổ, nó tạo ra một quả bóng áp suất cao khổng lồ nhanh chóng phóng thích ra xung quanh. Phần dưới của quả bóng khí sẽ tiếp xúc với mặt đất và liên tục dội lại.
Nhờ dòng khí di chuyển cực nhanh bên trong lòng quả bóng, sóng phản xạ này sẽ vươn ra và giúp mở rộng quả bóng áp suất. Đây là phần thúc đẩy áp suất thậm chí còn nhiều hơn.
Cơ chế tăng cường sức công phá đó là thứ mà các chất nổ đặt trên mặt đất không thể làm được – và, bởi vì những tính chất vật lý đó, quả MOAB thả xuống Afghanistan mạnh đến nổi nó gây ra một vụ nổ có bán kính rộng đến 1.6km tính từ tâm chấn.
Nga cũng có phiên bản của họ đối với loại vũ khí này, và tất nhiên, người ta gọi nó là “Father of All Bombs”.
