Việc xây dựng các mô hình nhà thu nhỏ đang dần trở thành một ngành công nghiệp tiểu thủ.
Giám đốc tiếp thị kỳ cựu, Lisa Macpherson rất xúc động khi cô và bạn trai của mình, Jim, quyết định mua căn nhà đầu tiên của mình tại Virginia 2 năm trước. Nhưng đổi lại, Jim sẽ không hoàn toàn đến sống luôn tại nhà của mìn ở Chicago, một dự án đầy nhiệt huyết được cộng tác giữa anh và kiến trúc sư. Giải pháp mà theo Macpherson đề ra đó là Jim sẽ đến Virginia với căn nhà tại Chicago của mình. Macpherson đã liên hệ với công ty chuyên làm các mô hình, Chisel & Mouse, có trụ sở tại Anh Quốc để phục dựng mô hình ngôi nhà ở Chicago. Cô đã gởi cho họ hình ảnh, các bản in và chi tiết về ngôi nhà của Jim cũng như các yêu cầu riêng biệt của mình.
Macpherson tâm sự qua điện thoại: “Đối với những ai đã lỡ yêu thích căn nhà của mình, khi nhìn thấy nó được tái hiện lại dưới dạng mô hình với chi tiết hoàn hảo tuyệt đối đều không tránh khỏi xúc động. Đó là một món quà tuyệt vời cũng như là thắt chặt mối quan hệ giữa chủ nhân và ngôi nhà của mình.”
Vài tháng sau, một cái thùng gỗ khổng lồ được chuyển đến Virginia. Ở chính giữa là mô hình ngôi nhà của Jim bằng thạch cao 14 inch. Mô hình đã tái hiện hoàn hảo mọi chi tiết bên ngoài cũng như bên trong ngôi nhà. Qua cửa sổ, Macpherson có thể thấy cả lò sưởi cũng như là chiếc giường của Jim. Khi cô tặng món quà này cho chồng vào dịp Giáng Sinh, Jim nghẹn lời!
Thiết kế các mô hình thu nhỏ theo yêu cầu là một trong các thế mạnh của Chisel & Mouse, hiện do Robert Paisley cùng anh trai của mình, Gavin, quản lý. Cả hai anh em 7 năm trước đây đều là những người chuyên buôn bán phần mềm trước khi chuyển sang làm mô hình.
Robert chia sẻ: “Cả hai chúng tôi đều đam mê kiến trúc. Gavin rất tự hào và thích thú với mô hình chiếc Millennium Falcon bằng Lego cũng như bất cứ thứ gì liên quan đến Airfix.”
Anh em nhà Paisley đã mua chiếc máy in Markerbot 3D và chế tạo mô hình các ngôi nhà ở UK như là Tate Modern và Battersea Power Station. Thạch cao trước tiên sẽ được đổ vào khuôn trước khi hoàn thiện từng phần theo yêu cầu. Các tác phẩm cho ra lúc đó nhanh chóng chiếm trọn tình cảm của các nhà thiết kế ngoại thất như Sheridan Coakley của công ty SCP. Một vài các tác phẩm khác bao gồm tòa Capitol Records Building tại Hollywood, Calif cho đến Regency townhouse tại Bath, England và view từ trên cao tại các tòa nhà ở London, Chicago và các nơi khác.
Chisel & Mouse nhanh chóng nhận được nhiều đơn đặt hàng sau khi mở cửa công ty. Câu hỏi đặt ra lúc đó là: “Liệu Chisel & Mouse có nhận làm các mô hình theo kích thước hay không?” Để đáp lại, anh em nhà Paisley đã mở một dịch vụ mang tên custom division để khách hàng có thể chọn lựa mô hình theo kích cỡ mong muốn. Các mô hình theo kích cỡ sẽ có giá khoảng 1,500 bảng Anh (2,117 USD) cho đến 5,000 bảng Anh và mất khoảng 12 tuần để hoàn thành. Hiện các đơn hàng kiểu này đang chiếm đến 40% hoạt động kinh doanh của công ty.
Anh em nhà Paisley chia sẻ: “Hiện tại có rất nhiều người sở hữu các ngôi nhà đồ sộ tìm đến chúng tôi. Họ đều rất hào hứng khi tự tay mở các sản phẩm do bên chúng tôi giao tới.”
Mô hình New York townhouse
Đánh dấu sự kiện
Động lực của hầu hết các công việc ủy quyền này thường là sự đổi mới hoặc mua bán. Theo Robert Paisley giải thích, những người con đã tặng cho người cha của mình mô hình ngôi nhà thuở trẻ ông từng ở nhân dịp sinh nhật 70 tuổi của ông. Hoặc ba cô gái ở Ireland có yêu cầu khá đặc biệt: “Họ đón ba mình về ở cùng sau khi người mẹ qua đời và yêu cầu Chisel & Mouse làm lại mô hình ngôi nhà của họ cho những người còn lại.”
Paisley từng có cơ hội làm việc cho bảo tàng nghệ thuật Perez tại Miami. Họ làm ra 50 mô hình thu nhỏ như là quà tri ân cho các nhà tài trợ lớn cũng như là một số dự án chung cư.
Tuy nhiên, Chisel & Mouse không hề đơn độc. Ngành công nghiệp sản xuất mô hình kiến trúc tiểu thủ này đang trỗi dậy tại Anh Quốc. Một trong số là là Mulvany & Rogers.
Susie Roger, đồng sáng lập Mulvany & Roger, chia sẻ: “Phần lớn công việc của chúng tôi đều được ủy quyền từ các bang. Chúng tôi đã làm một bản copy mô hình nhà ở London nơi một khách hàng người Mỹ của chúng tôi đang sinh sống. Những đứa con của anh ta đã được sinh ra tại đây, do đó anh muốn lưu giữ những khoảnh khắc đẹp đẽ tại đây khi quay về Mỹ.”
Chủ sở hữu căn nhà ở Castlerea, Ireland
Được biết, giá thành của các mô hình theo yêu cầu rất đa dạng, khởi điểm từ 60,000 bảng Anh. Khi khách đặt hàng sẽ được thêm vào danh sách chờ và sẽ mất khoảng 9 tháng đến 3 năm để hoàn thành.
Tôn vinh kiến trúc
Timothy Richards
Kiến trúc sư Timothy Richards cũng là một trong những người hoạt động trong ngành này. Ông tôn vinh các tác phẩm điêu khắc và tiếp cận chúng theo cách mà ông xem là trữ tình, thậm chí là thơ mộng. Theo ông, các mô hình này không đơn giản chỉ là mô hình đồ chơi mà đó là cả một kiệt tác về nghệ thuật.
Richards chia sẻ: “Tôi luôn nói rằng bạn có thể làm ra các mô hình vĩ đại từ các tòa nhà vĩ đại. Đây là con đường đưa bạn vào thế giới kiến trúc kỳ diệu và nhận ra các mô hình này có ý nghĩa như thế nào. Chúng đều là các tuyệt tác tôn vinh kiến trúc.”
Các đơn hàng theo yêu cầu chiếm 45 – 55% hoạt động kinh doanh của Richards. Thông thường, Richards sẽ dành khoảng 6 tháng để hoàn thành một tác phẩm với mức giá khởi điểm là 8,000 bảng Anh. Richards sử dụng hợp chất styrene và các vật liệu khác để thực hiện và hoàn thiện các mô hình này bằng tay. Ông có thể làm mọi thứ từ mặt tiền công viên Hampstead Heath ở London cho đến cung điện thời kỳ Tudor. Thay vì đơn giản tái hiện lại ngôi nhà, Richards đã khéo léo thêm vào vài chi tiết xung quanh cảnh quan ngôi nhà đó.
Mô hình Villa Sarceno tại Vicenza, Italy do Timothy Richards thực hiện
Mô hình Shotesham Park tại Norfolk, England
Di sản lịch sử
Tất cả các nhà sản xuất mô hình này đều có trụ sở tại Anh. Có thể cho rằng, bộ sưu tập các công trình kiến trúc thu nhỏ ấn tượng nhất đều được lưu trữ tại bảo tàng Sir John Soane, London. Các mô hình kiến trúc vào thế kỷ 19 đều được bảo quản cẩn thận và phục vụ cho các khóa học tại các trường kiến trúc và thiết kế ở Anh. Hầu hết các tác phẩm tại đây đều do các nghệ nhân người Pháp như Jean-Pierre và François Fouquet thực hiện.
Fouquets đã giữ bí mật kỹ thuật đổ khuôn trứ danh của mình thậm chí cho đến khi qua đời. Kỹ thuật đó đã bị thất truyền và sau đó người ta không thể tạo ra mô hình bản sao bằng thạch cao với chi tiết hoàn hảo như Fouquets. Các kỹ thuật tân tiến hiện nay như thiết kế với sự trợ giúp từ máy tính đã giúp vượt qua trở ngại này.
Thật vậy. mối liên kết với Soane đã truyền cảm hứng cho luật sư David Stutzman. Với lòng đam mê kiến trúc, ông đã thực hiện một chuyến hành hương đến bảo tàng Lincoln’s Inn Field trong chuyến thăm đến London và hoàn toàn bị quyến rũ trước các mô hình bằng thạch cao. Stutzman và chồng mình sau đó đã mua và phục dựng lại các ngôi nhà trên đường Bleecker, làm sống dậy thời kỳ huy hoàng của nó năm 1850.
Một người thợ đang hoàn thiện mô hình tại Chisel & Mouse
“Tôi nghĩ ý tưởng sở hữu một mô hình ngôi nhà của mình thật tuyệt vời,” Stutzman nói qua điện thoại từ văn phòng của mình, nơi ông giữ bản sao của Chisel & Mouse trong một quyển sách. “Việc phục dựng này rất chi tiết, kể cả các vết nứt trên tường gạch. Ngôi nhà có một cửa sổ màu đỏ rất đẹp và họ đã tái hiện lại nó một cách hoàn hảo.”
Ngôi nhà của David Stutzman ở đường Bleecker và mô hình do bên Chisel & Mouse dựng lại
Theo bloomberg.com
