Tại sao bạn phải kể câu chuyện này? Bạn đang muốn truyền tải điều gì? Trái tim của câu chuyện nằm ở đó.
Lời khuyên này đang xoay quanh về vấn đề cốt truyện. Tuy có một câu nói rất nổi tiếng của
Sam Goldwyn (dù chưa được công nhận) nói rằng “Nếu bạn có một tin nhắn, hãy gọi Western Union,*” nhưng điều chúng ta đang muốn ở đây là cốt truyện, hoặc là một lời nhắn ẩn giấu trong câu chuyện khiến cho câu chuyện này có ý nghĩa.
*Câu nói này được nói bởi nhà sản xuất phim người Mỹ, Sam Goldwyn, và ông cũng là người đồng điều hành của nhiều hãng phim nổi tiếng. Vào những năm 1940s, các nhà viết kịch thường được cảnh báo chống lại việc gửi một thông điệp chính trị trong các kịch bản của họ; công chúng muốn giải trí, không phải là một bài giảng. Nhà sản xuất phim Samuel Goldwyn (1904-1961) đã nói rằng “Chỉ cần viết cho tôi những bộ phim hài. Còn muốn nhắn gửi điều gì thì gọi cho Western Union đi.”
Western Union trước đây là một dịch vụ gửi tin nhắn điện tín, và câu nói đồng hành với hãng từng là : “Nếu bạn có một tin nhắn, hãy gửi một bức điện tín.”
The Night of Love
Điều mà Goldwyn (có thể) phàn nàn ở đây chính là việc các nhà viết kịch bản đã trình bày ý tưởng của mình một cách vụng về, khiến nó trông như là một buổi thuyết giáo hoặc dạy dỗ công chúng. Nói cách khác, công việc của một nhà viết kịch bản là truyền đạt thông điệp của bộ phim một cách tự nhiên qua các nhân vật trong câu chuyện.
Lý do mà bạn muốn kể một câu chuyện đặc biệt – đó là vì chính cốt truyện hoặc là thông điệp ẩn ý của nó – thống nhất với tất cả các yếu tố khác xoay quanh một vấn đề trọng điểm.
Trong đó, câu hỏi luôn xoay quanh ở đây là: “Niềm tin của nhân vật chính là đúng hay sai?”
Sau đó bạn sẽ đưa các nhân vật có ý kiến trái chiều với câu hỏi đó – ví dụ như là kẻ mộng mơ, những người thích chỉ trích, các nhà duy thực, và tất cả các loại nhân vật khác. Sự kịch tính của câu chuyện đến từ việc thử lòng tin của khán giả trong các giả thuyết khác nhau một cách liên tục, trong một cách mà khán giả sẽ không tìm ra được câu trả lời cho đến khi kết thúc.
Sự lựa chọn nhân vật của bạn với những động cơ và quan điểm khác nhau phải đều đến từ vấn đề trọng điểm.
Vì vậy bạn nên đang giải quyết các vấn để với câu chuyện dựa trực tiếp trên quan niệm và động cơ của nhân vật, bởi vì khi đó bạn mới cho ra những kết quả mang đến cảm giác tự nhiên cho người đọc. Nếu bạn đã thực hiện công việc của bạn như là người kể chuyện và đã tạo ra nhiều nhân vật với nhiều nhân cách và hoàn cảnh khác nhau mà có sự liên quan đến vấn đề chung, khi đó những cách giải quyết của bạn sẽ gián tiếp kết nối các mấu chốt trong câu chuyện lại với nhau.
Ví dụ, nếu bạn đang viết một câu chuyện mà bạn muốn nói rằng “tình yêu chiến thắng tất cả”, sau đó câu hỏi ở đây là “Tình yêu sẽ thắng tất cả những trở ngại?” Và câu trả lời cuối cùng của bạn là “có”.
Nhân vật chính của bạn hoặc là sẽ có một thứ tình yêu sai trái và phải tìm một tình yêu đích thật, hoặc anh ta tin rằng tình yêu là vô nghĩa thì anh ta cần phải được thuyết phục rằng yêu là điều tốt nhất trên thế giới (mặc dù sự thật là cái gì cũng có hai mặt).
Việc đặt câu hỏi và trả lời nghe có vẻ đơn giản (vì nó đơn giản thật), và chính vì sự đơn giản đó nó đã được xem như là một khuôn mẫu khi chúng ta đặt vấn đề và giải quyết.
Nếu bạn có một cái khuôn phức tạp, bạn sẽ rất khó khăn khi xây dựng và phát triển câu chuyện. Và thường như vậy thì mọi thứ sẽ không bền vững. Tốt hơn hết là nên có một cái gì đó đơn giản với nền tảng chắc chắn, và chúng ta sẽ xây dựng nó phức tạp hơn ở những chỗ nào thích hợp. Việc đặt ra các nguyên tố quá phức tạp sẽ không nhất thiết làm cho bạn có vẻ trông thông minh hơn, tốt hơn, hoặc đặc biệt hơn. Hãy bắt đầu với sự đơn giản và tạo ra sự phong phú thông qua việc các nhân vật làm phức tạp lên một ý tưởng đơn giản vì các lỗi lầm của họ.
Tại UCLA họ có nói rằng “câu chuyện thì đơn giản, nhưng nhân vật thì phức tạp”, nhưng thậm chí nếu bạn có một cốt truyện phức tạp, nhưng câu chuyện của bạn vẫn phải dựa vào câu hỏi bạn đặt ra ban đầu và phải làm cho mọi nhân vật và mỗi thời điểm có liên quan đến nhau thay vì chỉ việc ai người nó làm.
Thậm chí các tác phẩm tiểu thuyết dài và có vẻ rời rạc như của James Joyce “Ulysses” bao giờ cũng có một câu hỏi trung tâm ẩn trong một nơi nào đó trong tầng tầng lớp lớp câu chuyện. (Trong những loại tác phẩm như thế, thường vấn đề trọng tâm sẽ xoay quanh câu hỏi cao siêu như “ý nghĩa của cuộc sống là gì?”, và thường là sau tất cả câu trả lời rất đơn giản “để được sống như một tốt nhất có thể, ngày này qua ngày khác.”)
Kể cả sự đơn giản cũng đã có vô vàn cách để thể hiện quan điểm của nó trong từng loại nhân vật rồi. Chúng ta hãy tìm hiểu sâu hơn về sự tinh tế của nó, và tìm thấy sự phong phú của câu chuyện trong từng sắc thái của cuộc sống. Đó chính là nơi mà câu chuyện bắt đầu.
Có một câu trả lời ngắn gọn rõ ràng cho câu hỏi “tại sao tôi kể lại câu chuyện này?” sẽ cho phép bạn luôn “đào sâu” vào đúng nơi, và điều đó sẽ giúp bạn giữ cho mọi thứ thú vị và đáng giá cho khán giả.

Bài phân tích 22 nguyên tắc kể chuyện của Pixar (ebook) của Stephan Vladimir Bugaj. Stephan là đạo diễn phim ở Pixar (12 năm kinh nghiệm), đạo diễn The Walking Dead, Game of Thrones và nhiều phim khác.
22 nguyên tắc ban đầu là các tweets của Emma Coats, và Stephan là đồng nghiệp của Emma ở Pixar.
Dịch: Văn (vanmvo77@gmail.com), nếu bạn nào có nhu cầu dịch Anh-Việt, Việt-Anh thì liên hệ nhé 😉
Kiểm tra & chịu trách nhiệm: Truong Cg Artist
Bài dịch được sự cho phép của tác giả.